Van een collega kreeg ik in de vakantieperiode een leestip: Succesvol veranderen. De basis voor dit boek is ontstaan tijdens masterclasses over dit onderwerp, waarin met sprekers en deelnemers een zoektocht is aangegaan rondom dit thema, vanuit verschillende invalshoeken. Het boek wekt - zeker in het begin - een licht anarchistische indruk. De manier waarop het boek tot stand is gebracht (in een tijdelijk en flexibel netwerk) wordt als norm voor het 'nieuwe presteren' neergezet. Hiërarchie, planning & control en procedures zijn besmette woorden, "ontbureaucratisering is meer dan ooit nodig". Het moet gaan over "investering in de gezamenlijke ontwikkeling van een collectieve ambitie". Relativering hierbij is dat in mijn ogen wel erg sterk wordt uitgegaan van de goedwillende professionals. "Vertrouw op de kennis, loyaliteit en het zelfsturend vermogen van professionals op de werkvloer." Als je dan ook nog eens leest welke 'eisen' er aan de collectieve ambitie gesteld worden, dan vraag je je ten eerste af hoe haalbaar dat is en ten tweede of hiermee niet een nieuwe bureaucratisering binnensluipt.
Een medaille heeft niet voor niets twee kanten. Mijn ervaring is dat mensen die de 'andere kant' willen laten zien, daar nog wel eens in doorslaan en de 'ene kant' gewoon negeren. Als je volgens het boek een zorgvuldige diagnose uitvoert, dan kom je er wel achter dat er "een bovenstroom en een onderstroom" zijn en dat die niet altijd eenvoudig met elkaar verbonden zijn. Zo ontdek je vanzelf de twee kanten van de medaille en dat het veranderen van een organisatie maar heel beperkt stuurbaar is. "Veranderingen zijn niet te managen, maar implementaties en interventies wel." Wat er in organisaties gebeurt is afhankelijk van de interactie van intenties (én verwachtingen, zou ik zeggen) tussen mensen. "'Echte' verandering wordt gemaakt (geconstrueerd) in lokale en collectieve interactie tussen publieke en subpublieke conversaties (boven- en onderstroom)." Voor de relativering is het prettig dat er ook een hoofdstuk is met de titel 'Gedoe komt er toch' en dat 'gedoe onder tafel zit'. "Geen verandering zonder gedoe, maar zonder gedoe ook geen verandering."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten