Wat is waar, wie heeft gelijk?

In deze verkiezingstijd worden we overspoeld met propaganda, debatten, peilingen en veel (holle) retoriek. De partijen verwijten elkaar van alles, al dan niet met drogredenen. Politiek is, met een kleine verdraaing van een citaat van Von Clausewitz, tenslotte oorlog met andere middelen. Het lijkt niet meer te gaan over weloverwogen meningen en of je gelijk hebt, maar simpelweg of je 'scoort'. En als je dan de dagelijkse peilingen volgt, dan vraag ik me wel af hoe betrouwbaar en stabiel een partij is als de peilingen in een paar dagen substantieel kunnen veranderen. Of ligt het aan de methode van de peilingen, of aan de ondervraagde bevolkingsgroepen? Wat is überhaupt de waarde van een dagelijkse peiling? Moet ik mijn eigen stem daarvan laten afhangen?

Het is mooi dat we in NRC Handelsblad en nrc.next geholpen worden door een 'factchecker': de redactie van nrc.next controleert het waarheidsgehalte van uitspraken van politici. Vaak blijken de uitspraken (deels) onwaar. Maar als je ook geacht wordt om je boodschap te verpakken in oneliners en tweets van hooguit 140 tekens, dan kun je er al gauw naast zitten. De waarheid laat zich volgens mij niet pakken in een (paar) regel(s). Van Wiegel is in NRC Handelsblad van gisteren opgetekend: "Als er zo'n factchecker was geweest toen ik debatteerde met Den Uyl, dan waren we allebei door de grond gezakt. Allemaal boekhoudkundig gekeutel!"

Gisteren ontving ik als KNAW-medewerker de Twitterkrant, een contradictio in terminis lijkt mij, als bijdrage in het kennisdebat in aanloop naar de verkiezingen. Het lukt mij persoonlijk nog niet om te wennen aan Twitter. Is twitteren het nieuwe debatteren? Groeit op deze manier de kenniseconomie? En als ik dan in hetzelfde NRC Handelsblad lees: "Nederland is een winnaar (of toch niet)" aan aanleiding van de vijfde plek van Nederland in de lijst van meest concurrerende landen, wat is dan waar? Laten we het wat mij betreft hierop houden: Wat waar is weten we niet, en iedereen heeft op z'n minst wel een beetje gelijk. Maar wat is nou verstandig? Die vraag lijkt me nog belangrijker in verkiezingstijd, maar helaas is dat moeilijk te peilen.